Ustawodawca w art. 760 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego zagwarantował wierzycielowi prawo do otrzymywania bieżących informacji o stanie sprawy, ustaleniach związanych z możliwymi sposobami egzekucji oraz wysokością egzekwowanych roszczeń.
Aktualna praktyka pokazuje, że prawo to jest realizowane w różny sposób:
• poprzez pisemny wniosek o udzielenie informacji
• mailowe zapytanie
• dostęp do informacji o postępowaniu poprzez nowoczesne oprogramowania
• aplikacje oraz drogą telefoniczną.
Postęp techniczny umożliwia komornikom i wierzycielom przepływ informacji w sposób zautomatyzowany, nie wymagający udziału czynnika ludzkiego. Elektroniczna forma zdaje się sukcesywnie wypierać tradycyjne pisma, które po pierwsze wiążą się z określonym kosztem po stronie wierzyciela i komornika, a po drugie są najbardziej czasochłonną formą udostępnienia informacji.
Rozmowa to sposób na uzyskanie szybkiej i konkretnej informacji dotyczącej dłużnika i prowadzonego postępowania. Należy tu podkreślić, że ten przekaz dotyczy zarówno danych będących w posiadaniu komornika, ale działa też w drugą stronę. Wydawać by się mogło, że w takiej komunikacji, to wierzyciel osiąga więcej korzyści, bo to komornik jest w posiadaniu większej ilości informacji. Wynika to między innymi z tego, że dany dłużnik już wcześniej mógł być stroną postępowania egzekucyjnego w sprawie prowadzonej przez tego komornika, bądź komornik aktualnie prowadzi więcej spraw przeciwko niemu. Zna więc nie tylko aktualny stan majątkowy dłużnika, ale również jakie możliwości finansowe miewał dłużnik w przeszłości i na tej podstawie domniemywać, jakie mogą być dalsze rokowania.
Warto jednak pamiętać, że wierzyciel również może mieć informacje o dłużniku, które mogą pomóc komornikowi w skutecznym poszukiwaniu jego majątku.
Znajomość stanu majątkowego dłużnika przez wierzyciela pochodzi z różnych źródeł: wynika z danych, które zostały pozyskane przy okazji powstania zobowiązania (np. w momencie podpisywania umowy o udzielenie pożyczki lub kredytu) albo też może się zdarzyć, że wierzyciel będzie znał dłużnika osobiście i to na tyle dobrze, by być zorientowanym w sytuacji materialnej dłużnika.
Komornik, przekazując informacje wprost, poprzez rozmowę ma pewność, iż na pewno trafią od razu do odpowiedniego adresata i zostaną właściwie zinterpretowane.
Należy jednak pamiętać, że rozmowa telefoniczna to nie tylko przekazywanie informacji o stanie egzekucji. Zwłaszcza w sytuacji gdy pojawiły się szybsze i wygodniejsze sposoby na ich prezentowanie. Przede wszystkim rozmowa telefoniczna jest najszybszą reakcją na otrzymane informacje. Doprecyzowanie niejednoznacznych danych, albo konieczność uzyskania szerszego obrazu sytuacji dłużnika w celu podjęcia dalszych kroków w inny sposób wymaga czasu, a to z kolei może wpływać na dynamikę i skuteczność egzekwowania długu.
Gromadzenie danych o dłużniku to jedno, ale ważne jest wyciąganie z nich wniosków. Rozmowa z komornikiem dla wierzyciela może być sposobem zwrócenia uwagi na konkretne postępowanie. Nie chodzi tu oczywiście o sygnalizowanie bezczynności, ale wspólne ustalenie taktyki danego postępowania. Taka rozmowa może pomóc też komornikom, którzy chcą w szybki sposób poznać ewentualne zamiary wierzyciela co do danego postępowania, jego chęć do podejmowania konkretnych kroków.
Łatwość komunikacyjna na linii komornik – wierzyciel to pewność dla obu stron, że w razie wystąpienia jakiegokolwiek problemu, jest szansa na jego szybkie wyjaśnienie i reakcję.
Monitoring komorniczy może być też pomocny przy czynnościach, o których komornik musi pamiętać, by wykonać je w późniejszym czasie. Chodzi tu np. o przekazanie akt fizycznie do innego komornika po uprawomocnieniu postanowienia, zwrot tytułu wykonawczego po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, dokonanie stosownej adnotacji w e-sądzie w przypadku gdy postępowania toczyło się na podstawie tytułu wykonawczego uzyskanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Telefon do komornika jest też adekwatny w sytuacji, gdy z dostępnych informacji wynika, że np. komornik nie zrealizował wnioskowanych czynności, np. brakuje realizacji zapytania lub zmiany, np. w zakresie wstąpienia nowego wierzyciela, zmiana pełnomocnika, ograniczenia egzekucji o wpłatę bezpośrednią na konto wierzyciela, czy wszelkiego rodzaju zapytań wnioskowanych przez wierzyciela.
Istotą jest odpowiednie podejście do takich komunikatów, by nie traktować ich jako wskazywanie błędów czy zaniedbań, ale pomoc i odpowiedzialność wierzyciela za prowadzone postępowanie egzekucyjne. Ważne jest, by mieć tu na uwadze wspólny cel, jakim jest wyegzekwowanie należności.
Podsumowując, telefoniczny monitoring komorniczy jest formą kontaktu mogącą mocno zdynamizować postępowanie egzekucyjne. Rozmowy te przestają być pasywnym przekazywaniem informacji, ale mają na celu zwrócenie uwagi na konkretne czynności, które z kolei mogą doprowadzić do pozytywnego zakończenia sprawy.
Nie można też zapominać, że każda rozmowa telefoniczna to szansa na wymianę doświadczeń oraz dzielenie się wiedzą o nowych praktykach pojawiających się zarówno wśród komorników, jak i wierzycieli.
Warto więc przychylnym okiem spojrzeć na formę kontaktu nie nową, ale mogącą wspomagać oraz dopełniać istniejące lub pojawiające się narzędzia. To niewątpliwie sposób na najbardziej dynamiczny kontakt pomiędzy komornikiem a wierzycielem, co bez wątpienia jest korzystne dla obu ze stron.
Anna Błazińska – Koordynator Zespołu Monitoringu Komorniczego
