Cudzoziemcy w Polsce pochodzący z krajów spoza Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, zamierzający rozpocząć pracę w Polsce, obowiązani są wcześniej uzyskać pozwolenie na pracę i pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Istnieją różne rodzaje pozwoleń uprawniających do świadczenia pracy, a ich uzyskanie zależy od spełnienia kilku przesłanek.
Praca na podstawie wizy pracowniczej ?
Należy zwrócić uwagę, iż obywatele sześciu państw w tym Ukrainy, Rosji, Białorusi, Gruzji, Armenii, Mołdawii (którzy nie zamierzają jednak wykonywać tzw. pracy sezonowej), przez okres 6 miesięcy ciągu kolejnych 12 miesięcy mogą wykonywać pracę bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę pod warunkiem posiadania pisemnego oświadczenia podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, zarejestrowanego we właściwym powiatowym urzędzie pracy i pisemnej umowy.
W sytuacji, gdy pracodawca chce zatrudnić cudzoziemca przez dłuższy okres czasu wymagane jest posiadanie zezwolenia na pracę albo zezwolenia na pobyt czasowy i pracę albo zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Jeśli cudzoziemiec pracował u danego pracodawcy w związku z zarejestrowanym oświadczeniem, wówczas taki pracodawca jest uprawniony do wystąpienia o wydanie zezwolenia na pracę na tym samym stanowisku w trybie uproszczonym. W takich okolicznościach nie jest wymagana konieczność uzyskania informacji starosty nt. możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy.
Aby uzyskać wizę w celu wykonywania pracy cudzoziemiec powinien dołączyć do wniosku o wydanie wizy zezwolenie na pracę albo pisemne oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy, jeżeli zezwolenie na pracę nie jest wymagane. Dokumenty te uzyskiwane są przez podmiot zamierzający powierzyć wykonywanie pracy.
Praca sezonowa? Kto może ja wykonywać i na jakich zasadach?
Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy umożliwia świadczenie pracy przez cudzoziemców do pracy sezonowej tzw. zezwolenie na pracę sezonową. Pracą sezonową jest praca wykonywana przez okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym w sektorach takich jak: rolnictwo, ogrodnictwo, turystyka, w ramach działalności uznanych za sezonowe określonych w rozporządzeniu wykonawczym Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podklas działalności według klasyfikacji PKD, w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca.
Zezwolenie na pracę sezonową może być wydane dla obywateli wszystkich państw spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zezwolenie wydaje się, jeśli cudzoziemiec ma wykonywać pracę w zakresie działalności bezpośrednio związanych z rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem lub zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (rozporządzenie ws. podklas działalności według POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI, w których wydaje się zezwolenia na pracę sezonową) (Dz. U z 2017 r. poz. 2348)
Zezwolenie na pracę sezonową wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi na okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym.
Zezwolenie na pracę sezonową wydaje się, jeżeli:
1. cudzoziemiec ma być zatrudniony w celu wykonywania pracy sezonowej;
2. wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem, nie będzie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku;
3. podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi dołączył do wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową informację starosty.
4. Informacja starosty nie jest wymagana, jeżeli pracodawca wnioskuje o zatrudnienie cudzoziemca, który:
5. jest obywatelem jednego z państw takich, jak: Federacja Rosyjska, Republika Białorusi, Republika Mołdawii, Republika Gruzji, Republika Armenii, Ukraina lub
6. w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę ukończył uczelnię z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej albo jest uczestnikiem studiów doktoranckich odbywanych w Rzeczypospolitej Polskiej lub
7. przez 3 lata poprzedzające złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę przebywał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a pobyt był nieprzerwany w rozumieniu art. 195 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Zezwolenie na pracę sezonową jest wydawane dla określonego cudzoziemca. W zezwoleniu wymienia się podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi, najniższe wynagrodzenie cudzoziemca, wymiar czasu pracy albo liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy oraz okres ważności zezwolenia. Jeżeli zezwolenie dotyczy pracy cudzoziemca w charakterze pracownika tymczasowego, w zezwoleniu na pracę jest określany także pracodawca użytkownik (w przypadku zatrudnienia przez agencję pracy tymczasowej).
W okresie ważności zezwolenia możliwe jest wykonywanie każdej pracy sezonowej, a nie tylko tej wskazanej w zezwoleniu.
Istnieje także możliwość powierzenia innej pracy niż sezonowa na okres do 30 dni w trakcie ważności posiadanego zezwolenia na pracę sezonową (z wyjątkiem pracowników tymczasowych), bez potrzeby występowania o odrębne zezwolenie na pracę. Aby skorzystać z tej możliwości, podmiot powierzający pracę jest obowiązany do zapewnienia cudzoziemcowi wynagrodzenia w co najmniej na dotychczasowym poziomie.
Jakie dokumenty złożyć w celu uzyskania zezwolenia na pracę sezonową:
1. ważny dowód osobisty lub ważny dokumenty podróży, albo jeżeli takiego dokumentu nie posiada i nie może go uzyskać, innego ważny dokument potwierdzający tożsamość – w przypadku gdy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy przez cudzoziemca jest osoba fizyczna;
2. kopię wszystkich wypełnionych stron z ważnego dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek, a w przypadku gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania – kopię innego ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość cudzoziemca; w przypadku, gdy cudzoziemiec nie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – kopię stron dokumentu podróży z danymi osobowymi cudzoziemca;
3. kopię ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – w przypadku gdy cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4. dowód wpłaty (odrębny na danego cudzoziemca) dokument sporządzony przez pracodawcę użytkownika, potwierdzający uzgodnienie w zakresie skierowania cudzoziemca przez agencję pracy tymczasowej – w przypadku, gdy podmiotem powierzającym pracę jest ta agencja;
5. oryginał informacji starosty, wydanej nie wcześniej niż 180 dni przed dniem złożenia wniosku, a w przypadkach uzasadnionych przez starostę – 90 dni przed dniem złożenia wniosku, jeżeli jest ona wymagana;
6. dokumenty potwierdzające spełnienie przez cudzoziemca wymagań stawianych kandydatom przez podmiot powierzający wykonywanie pracy, określonych w informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy – w przypadku gdy informacja starosty była wymagana;
7. dokumenty potwierdzające powierzenie pracy cudzoziemcowi, którego dotyczy wniosek zgodnie z zezwoleniem na pracę sezonową przynajmniej jeden raz w ciągu 5 ostatnich lat – w przypadku gdy wnioskodawca występuje o wpisanie wniosku do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej na okresy przypadające w ciągu 2 lub 3 kolejnych lat kalendarzowych;
8. dokumenty potwierdzające, że podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie zalega z uiszczeniem zaliczek na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli były wymagane w związku z pracą wykonywaną przez danego cudzoziemca – w przypadku gdy wnioskodawca występuje o wpisanie wniosku do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej na okresy przypadające w ciągu 2 lub 3 kolejnych lat kalendarzowych;
9. dokumenty potwierdzające zaistnienie okoliczności, w których nie wymagana jest informacja starosty przy ubieganiu się o zezwolenie na pracę sezonową.
10. kopię wypisu z rejestru jeżeli rejestr, do którego został wpisany podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie jest prowadzony w powszechnym dostępie (rejestry inne niż KRS, CEIDG); w przypadku osób prowadzących gospodarstwo rolne – kopię zaświadczenia z Urzędu Gminy o powierzchni fizycznej i przeliczeniowej gospodarstwa rolnego
11. oświadczenie o niekaralności pracodawcy (druk oświadczenia).
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę.
Cudzoziemcy przebywający już w Polsce legalnie, których celem pobytu jest wykonywanie pracy mają możliwość ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę albo zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Zezwolenia te wydawane są przez wojewodę poprzez wydanie cudzoziemcowi jednego dokumentu uprawniającego go zarówno do pobytu, jak i wykonywania w Polsce pracy, bez konieczności posiadania dodatkowo zezwolenia na pracę.
Zezwolenia te wydawane są na okres od trzech miesięcy do 3 lat.
Do wniosku o udzielenie tych zezwoleń często dołączona musi być informacja starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy, którą uzyskuje w Powiatowym Urzędzie Pracy pracodawca cudzoziemca, chyba, że zawód, który cudzoziemiec wykonuje w ramach powierzonej pracy, lub rodzaj pracy, która jest mu powierzona, znajduje się w wykazie, o którym mowa w art. 10 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Należy zwrócić uwagę, że pobyt cudzoziemca w Polsce na podstawie wizy Schengen lub wizy krajowej wydanej w celach turystycznym, udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie azylu, korzystania z ochrony czasowej, przyjazdu ze względów humanitarnych, ze względu na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe nie uprawnia do wykonywania pracy bez uzyskania zezwolenia na pracę. Osoby te na zasadach ogólnych ubiegać się o otrzymanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę lub otrzymać zezwolenie na pracę i wizę w celu wykonywania pracy.
Jak widać punktów jest dużo oraz czynności związanych z zatrudnieniem obcokrajowców, ale można powierzyć kompleksowe działania w swojej firmie Kancelarii Prawnej, która zajmie się całym procesem i doradztwem w zakresie legalizacji zatrudnienia.
