Elektroniczne postępowanie upominawcze wyszło naprzeciw oczekiwaniom wierzycieli, którzy w sposób łatwy, szybki i wygodny chcą dochodzić swoich należności.
Elektroniczne postępowanie upominawcze jest o tyle wygodniejsze, że w sprawach rozpoznawanych w tym postępowaniu (obejmujące wyłącznie roszczenia pieniężne) stawiennictwo stron nie jest w żaden sposób wymagane.
Ponadto jest to o wiele tańsza forma dochodzenia swoich roszczeń finansowych, gdyż wynosi jedynie czwartą część opłaty stałej lub stosunkowej zgodnie z art. 19 ust 2 pkt 2) w zw. z art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dni 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U.2020.755 t.j. z dnia 2020.04.27), przy czym kwota ta nie może jednak być mniejsza niż 30 złotych. Nadto, w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia odpisu nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym przez e-sąd dłużnik jest zobligowany do zapłaty należności zgodnie z treścią tego orzeczeniem.
Natomiast w postępowaniu przed sądem powszechnym w pierwszej instancji (z wyłączeniem postępowania nakazowego) koszt dochodzenia roszczeń finansowych jest oczywiście zależny od wartości przedmiotu sporu i zgodnie z art. 13 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28.07.2005 r. opłaty wynoszą od 30,00 zł do 1000,00 złotych odpowiednio do wartości przedmiotu sporu.
Po przekroczeniu 20 tys. zł wartości przedmiotu sporu stosuje się zasadę ogólną, czyli opłatę stosunkową wynoszącą 5% od wartości przedmiotu sporu.
Elektroniczne postępowanie upominawcze działa w sposób czysto elektroniczny co nie znaczy, że e-sąd nie ma siedziby, gdyż jest to Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie IV Wydział Cywilny. Jurysdykcja tzw. e-sądu, obejmuje całe terytorium Polski bez względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę pozwanego .W elektronicznym postępowaniu upominawczym stosuje się przepisy o postępowaniu upominawczym. Dotyczy zatem możliwości wydania nakazu zapłaty gdy powód dochodzi roszczenia pieniężnego z tą modyfikacją, iż w/w Sąd Rejonowy jest właściwy rzeczowo niezależnie od wartości przedmiotu sporu, tak więc również w sprawach o wartości przedmiotu sporu przekraczającej 75000,00 złotych.
Całkowicie odwrotną sytuacje mamy podczas składania pozwu tradycyjnego w Sądzie właściwości ogólnej , gdyż właściwość miejscową sądu należy wybrać zgodnie z właściwością ogólną, czyli zgodnie z miejscem zamieszkania pozwanego (art. 27 k.p.c.) lub jego siedziby. W przypadku, gdy osobą prawną jest osoba prawna lub inną jednostka organizacyjna to zgodnie z miejscem jej siedziby (art. 30 k.p.c.). Jeżeli chodzi o właściwość sądów właściwymi do prowadzenia tego typu postępowań są sądy rejonowe oraz okręgowe. Zachodzi też możliwość w określonych sprawach zastosowanie właściwości przemiennej, ale tylko w wypadkach kiedy zachodzą ku temu okoliczności określone w przepisach, natomiast co do zasady przy roszczeniach pieniężnych jest to właściwość miejscowa .
Jeżeli chodzi o właściwość rzeczową sądów , jeśli sprawa przewyższa 75 000 tysięcy złotych sprawę tę należy skierować do sądu okręgowego. Sprawy o wartości przedmiotu sporu do 75 000 tysięcy kierujemy do sądu rejonowego.
Kolejną z zalet elektronicznego postępowania upominawczego jest krótki czas oczekiwania na rozpoznanie sprawy. Pisma procesowe mają postać gotowych do uzupełnienia elektronicznych formularzy, a zatem powód nie musi konstruować ich od początku. Minimalizuje to znacznie ryzyko popełnienia błędu oraz łatwy dostęp do dokumentacji sprawy.
Niestety EPU (elektroniczne postępowanie upominawcze) zajmuje się tylko sprawami nieskomplikowanymi i stosunkowo prostymi do rozstrzygnięcia. Tylko takie sprawy są możliwe do sprawiedliwego osądzenia bez osobistego stawiennictwa stron.
Aby w EPU została rozpoznana Twoja sprawa roszczenie nie może być w żadnym stopniu bezzasadne, co do istnienia nieuregulowanej należności nie może być nawet cienia wątpliwości, roszczenie musi wprost wynikać przykładowo : z jakiejś umowy, rachunku, faktury lub innej dokumentacji na potwierdzenie swojego żądania. Oczywiście w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód powinien wskazać w uzasadnieniu dowody na poparcie swoich twierdzeń, natomiast dowodów tych nie dołącza się do pozwu. Składając taki pozew należy pamiętać co powinien zawierać zgodnie z art. 50532 k.p.c.:
Musisz w treści e-pozwu w sposób precyzyjny wskazać datę wymagalności swojego roszczenia, może być to data płatności z jakiejś faktury lub data wypowiedzenia umowy pożyczki. Ten punkt jest bardzo istotny biorąc pod rozwagę art. 50529a k.p.c., który wyraźnie wskazuje, że w elektronicznym postępowaniu upominawczym mogą być dochodzone roszczenia, które stały się wymagalne w okresie trzech lat przed dniem wniesienia pozwu.
Podaj dokładny numer PESEL, NIP, KRS pozwanego oraz wszystkie jego dane osobowe oraz aktualny adres zamieszkania lub siedziby.
Aby Twój pozew wywołał skutki prawne, musisz uiścić odpowiednią opłatę procesową. Wpłaty dokonuje się drogą elektroniczną po podpisaniu pozwu.
W e-pozwie nie wnioskuje się o zwolnienie od kosztów sądowych. W EPU nie ma takiej możliwości. Możesz jednak wnioskować o zasądzenie poniesionych kosztów procesu na Twoją rzecz od drugiej strony (pozwanej).
Natomiast w postępowaniu upominawczym toczącym się bezpośrednio przed sądem właściwości ogólnej zostaje wyznaczone posiedzenie niejawne, którego, celem jest wydanie nakazu zapłaty. Sąd bada wszystkie złożone dokumenty przez powoda celem potwierdzenia swoich twierdzeń i powództwa . Bada czy pozew nie zawiera uchybień dotyczących wymogów stawianych w art. 130- 1305 k.p.c. Pozew sprawdzany również w kontekście tego czy roszczenie jest bezzasadne, przytoczone okoliczności nie budzą wątpliwości, zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego oraz czy miejsce pobytu pozwanego jest znane albo doręczenie mu nakazu zapłaty jest możliwe w kraju. Postępowanie upominawcze jest całkowite wykluczone, gdy przedmiotem sprawy nie jest roszczenie pieniężne.
Jeżeli zostanie stwierdzona chociażby jedna z powyższych przesłanek, sprawa zostaje skierowana do rozpoznania w postępowaniu zwykłym lub właściwym dla niej postępowaniu odrębnym (sąd wyznaczy rozprawę).
Natomiast w Elektronicznym postępowania upominawczym sąd w przypadku uznania braku podstaw do wydania nakazu zapłaty – na podstawie obecnie obowiązujących przepisów prawa-umarza postępowanie. To postanowienie można zaskarżyć. Sąd umorzy postępowanie również w przypadku wniesienia przez pozwanego w terminie 14 dni od wydania nakazu zapłaty skutecznego sprzeciwu. W tym przypadku istnieje możliwość złożenia pozwu do sądu właściwości ogólnej, zaś złożenie pozwu w terminie 3 miesięcy od dnia umorzenia elektronicznego postępowania upominawczego przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie w postępowaniu innym niż elektroniczne postępowanie upominawcze, skutki prawne, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, następują z dniem wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Na żądanie stron sąd, rozpoznając sprawę, uwzględni koszty poniesione przez strony w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Jeżeli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że nie można go doręczyć pozwanemu w kraju, sąd z urzędu uchyla nakaz zapłaty i umarza postępowanie, chyba że powód w wyznaczonym terminie, usunie przeszkodę w doręczeniu nakazu zapłaty. Wezwanie do usunięcia przeszkody nie podlega powtórzeniu.
Co ważne, tylko uchylenie nakazu zapłaty w całości skutkuje powrotem sprawy na drogę postępowania sądowego przed sądem właściwości ogólnej (lub odpowiedniego postępowania odrębnego), bowiem gdy nakaz zapłaty uchylony jest tylko w części – wtedy staje się prawomocny w tej części postanowieniem kończącym postępowanie.
Na e-postanowienie Referendarza Sądowego o braku postaw do wydania nakazu zapłaty przysługuje nam skarga, która w Elektronicznym postępowaniu upominawczym jest całkowicie darmowa, natomiast przed sądem właściwości ogólnej jest to koszt 100zł.
Podobnie, jak w postępowaniach upominawczych toczących się przed sądami , również w elektronicznym postępowaniu upominawczym postanowienia kończące sprawę mogą zostać zaskarżone zażaleniem. Postępowanie w przypadku zażalenia w EPU(elektroniczne postępowanie upominawcze) jest analogiczne do postępowania w przypadku zażalenia w postępowaniach przed sądami właściwości ogólnej. Wniesione zażalenie jest rozpatrywane przez sąd w składzie jednego sędziego.
Zarówno w elektronicznym postępowaniu upominawczym tak samo w postępowaniu upominawczym, które toczy się przed sądem, sąd może wezwać nas do usunięcia braków formalnych pozwu pod rygorem zwrotu takiego pozwu (oczywiście, gdy strona powodowa nie jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika). Często dzięki takiej szansie możemy mieć możliwość uzupełnienia uchybień formalnych jakich dopuściliśmy się składając taki pozew.
Patrycja Stachura Młodszy Prawnik
