Sejm uchwalił tarczę antykryzysowa 3.0, która zmienia aż 43 ustawy, w tym specustawę z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 oraz jej nowelizację z 31 marca 2020 roku, zwaną tarczą antykryzysową.
W ustawie znalazły się przepisy antylichwiarskie, które przewidują m.in. że wierzyciel będzie uprawniony do złożenia wniosku o licytację nieruchomości tylko wtedy, jeżeli wysokość egzekwowanej należności głównej stanowi co najmniej równowartość 1/20 nieruchomości. W praktyce oznacza to, że mieszkanie o wartości 800 000,00 zł można licytować tylko w sytuacji, w której dłużnik zobowiązany jest do zapłaty na rzecz wierzyciela kwoty należności głównej w wysokości co najmniej 40 000,00 zł (5% wartości nieruchomości).
Jeżeli egzekucję z nieruchomości prowadzi kilku wierzycieli, termin licytacji nieruchomości wyznacza się również w przypadku, gdy wnioski w tym przedmiocie złożyli wierzyciele, których łączna wysokość egzekwowanych należności głównych stanowi co najmniej równowartość 1/20 sumy oszacowania. Nowelizacja wprowadza także możliwość wyznaczenia terminu licytacji w przypadku niespełnienia powyższych warunków za zgodą dłużnika do którego należy nieruchomość, bądź zgodą Sądu. Sąd wyraża zgodę na wyznaczenie terminu licytacji na wniosek wierzyciela, jeśli przemawia a tym wysokość i charakter dochodzonej należności lub brak możliwości zaspokojenia wierzyciela z innych składników majątku dłużnika. Na postanowienie sądu oddalające wniosek wierzyciela służy zażalenie.
Nowelizacja przewiduje także kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat za żądanie od dłużnika zapłaty kosztów dodatkowych dwukrotnie wyższych niż maksymalne lub żąda zapłaty odsetek w stopie dwukrotnie wyżej niż maksymalna.
Kolejna zmiana wskazuje, że nieważna jest umowa, w której osoba fizyczna zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości służącej zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z tej lub innej umowy niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową tej osoby, w przypadku gdy:
- wartość przenoszonej własności nieruchomości jest wyższa niż wartość zabezpieczonych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych powiększonych o wysokość odsetek maksymalnych za zwłokę od tej wartości za okres 24 miesięcy, lub
- wartość zabezpieczonych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych nie jest oznaczona, lub
- zawarcie tej umowy nie zostało poprzedzone dokonaniem wyceny wartości rynkowej nieruchomości dokonanej przez biegłego rzeczoznawcę.
Zgodnie z nowelizacją, jeżeli z powodu podjętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem, pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie lub członek rodziny pracownika utracił źródło dochodu, kwoty określone w art. 871 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 – Kodeks pracy; kwota wolna od potrąceń), ulegają zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu.
Przez członka rodziny rozumie się małżonka albo rodzica wspólnego dziecka oraz dziecko w wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25 rok życia legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, albo zasiłek dla opiekuna. Przez dziecko rozumienie się natomiast dziecko własne pracownika, dziecko współmałżonka, a także dziecko rodzica wspólnego dziecka; do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
Wprowadzenie powyższych zmian osłabi sytuację wierzyciela, któremu znacznie trudniej może być odzyskać należną mu od dłużnika wierzytelność.
