Zmiany wysokości opłat sądowych stałych i stosunkowych
Ustawodawca, wśród wielu zmian, które wprowadził w postępowaniu cywilnym, dokonał modyfikacji w zakresie kosztów ponoszonych przez strony.
Po pierwsze, wprowadził on obowiązek opłaty, co do niektórych czynności do tej pory nieodpłatnych. Przykładem jest opłata za pismo zawierające oświadczenie o rozszerzeniu lub zmianie powództwa w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu. Chodzi o sytuację, gdy w trakcie toczącego się już postępowania żądamy od strony przeciwnej wyższej wartości tego samego roszczenia lub występujemy z roszczeniem dodatkowym, które to sytuacje powodują wzrost wartości przedmiotu sporu.
Kolejną bardzo istotną zmianą wynikającą z nowelizacji Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest wzrost opłat sądowych, zarówno stałych jak
i stosunkowych.
Po zmianach w postępowaniu cywilnym wysokość opłaty w sprawach o prawa majątkowe nadal będzie uzależniona od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia, jednak do kwoty 20.000 zł przestanie już obowiązywać 5% opłata stosunkowa, która zostanie zastąpiona przez opłatę stałą. Wysokość opłaty stałej w znowelizowanej ustawie kształtuje się w granicach od 30 zł do 1.000 zł. Konkretyzując, opłaty sądowe będą wynosić:
- 30 zł– w sprawach do 500 zł;
- 100 zł– w sprawach powyżej 500 zł do 1.500 zł;
- 200 zł– w sprawach powyżej 1.500 zł do 4.000 zł;
- 400 zł– w sprawach powyżej 4.000 zł do 7.500 zł;
- 500 zł– w sprawach powyżej 7.500 zł do 10.000 zł;
- 750 zł– w sprawach powyżej 10.000 zł do 15.000 zł;
- 1.000 zł– w sprawach powyżej 15.000 zł do 20.000 zł.
- 5% wps – w sprawach powyżej 20.000 zł.
Maksymalna opłata, którą strona zostanie obciążona nie może być wyższa niż 200.000 zł (a nie 100.000 zł, jak to było dotychczas).
Wysokość opłat w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz w postępowaniu nakazowym:
Czwartą część opłaty pobiera się od pozwu:
1) spełniającego przesłanki do rozpoznania w postępowaniu nakazowym;
2) w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Od 7 lutego 2020 r. wierzyciele chcąc więc skorzystać z EPU będą musieli liczyć się z następującymi opłatami (w zależności od WPS-u):
- 30 zł – do 500 złotych;
- 30 zł – ponad 500 złotych do 1500 złotych;
- 50 zł – ponad 1500 złotych do 4000 złotych;
- 100 zł – ponad 4000 złotych do 7500 złotych;
- 125 zł – ponad 7500 złotych do 10 000 złotych;
- 188 zł – ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych;
- 250 zł – ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych;
- 1,25 % wps – w sprawach powyżej 20 000 zł. .
Ponadto nowelizacja ustawy wprowadza szereg zmian w zakresie stawek innych opłat. I tak m.in.
nowością będzie opłata za uzasadnienie orzeczenia w wysokości 100 zł, czy też opłata od wniosku o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub strony, jeżeli wniosek został złożony po zatwierdzeniu rozprawy w wysokości 100,00 zł a w przypadku konieczności zarządzania przymusowego sprowadzenia świadka -200,00 zł.
Nowelizacja wprowadza także wzrost opłat kancelaryjnych, tj. :
- opłata od wniosku o wydanie na podstawie akt poświadczonego odpisu, wypisu lub wyciągu, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności lub zaświadczenia dotychczas wyniosła 6,00 zł za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu- po nowelizacji opłata ta będzie wyniosła 20,00 zł za każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu;
- opłata od wniosku o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku
z przebiegu posiedzenia wyniosła dotychczas 15,00 zł za zapis- po nowelizacji wynosić będzie 20,00 zł za każdy wydany informatyczny nośnik danych; - opłata od wniosku o wydanie kopii dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy dotychczas wyniosła 1 zł za każdą rozpoczętą stronę wydanego dokumentu, po nowelizacji opłata ta wynosić będzie 20 złotych za każde rozpoczęte 20 stron wydanej kopii.
W kontekście zmian w opłatach w toku postępowania warto zwrócić także uwagę na opłaty związane z doręczeniem pism procesowych. Aktualnie pisma z sądu wysyłane są pocztą. W przypadku nieudanej próby doręczenia pozwu lub pisma procesowego do pozwanego, wobec braku odbioru listu poleconego oraz podwójnego awizo, pismo takie jest uważane za skutecznie doręczone po upływie czternastodniowego terminu. Zgodnie z nowelizacją w przypadku, w którym pozwany, mimo powtórzenia zawiadomienia nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w inny sposób, powód otrzyma zawiadomienie wraz z odpisem pisma dla pozwanego. Powód zobowiązany będzie wtedy do doręczenia w dwumiesięcznym terminie do akt potwierdzenia doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwrócić pismo i wskazać aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie odpisu. Koszt takiego doręczenia za pośrednictwem Komornika wynosił będzie 60 zł. Opłatę pobiera się za doręczenie na jeden adres oznaczonego pisma w sprawie, niezależnie od liczby adresatów tego pisma tam zamieszkałych i liczby podjętych prób doręczenia.
Po bezskutecznym doręczeniu korespondencji przez komornika, powód może złożyć do komornika wniosek o ustalenie adresu zamieszkania. Opłata za tę czynność będzie wynosić 40 zł. Komornik podejmuje próby ustalenia adresu poprzez zapytania w bankach oraz organach rentowych (np. ZUS).
Podsumowaniem zmian w zakresie kosztów w postępowaniu cywilnym, może być tylko jedno stwierdzenie – strony postępowania będą zobowiązane do ponoszenia większych kosztów.