Najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Poszkodowany w wypadku komunikacyjnym ma prawo do uzyskania zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego finansowanego z OC komunikacyjnego sprawcy, tylko w wyjątkowych sytuacjach ubezpieczyciel może odmówić pokrycia takich kosztów.
Istotną kwestią jest to, że w przypadku istniejącej już szkody majątkowej w postaci zniszczenia bądź uszkodzenia pojazdu koszty związane z zakupem nowego środka transportu lub naprawą uszkodzonego nie muszą zostać rzeczywiście poniesione, tak w przypadku najmu pojazdu zastępczego refundacji podlegają wyłącznie wydatki rzeczywiście poniesione przez poszkodowanego, czyli czynsz najmu faktycznie zapłacony przez poszkodowanego. Oczywiście nie mogą być to dowolne wydatki, a celowe i ekonomicznie uzasadnione.
Ubezpieczyciel jest zobowiązany zapewnić poszkodowanemu pojazd zastępczy o analogicznej klasie do pojazdu uszkodzonego. Zgodnie z artykułem 363 kodeksu cywilnego naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, jednakże poszkodowany musi liczyć się też z obowiązkiem minimalizacji szkody i współdziałania z ubezpieczycielem. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu wynajem pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu oraz zapewnia pełne pokrycie kosztów za jego udostępnienie, poszkodowany winien z takiej oferty skorzystać, gdyż w momencie najmu pojazdu zastępczego z firmy zewnętrznej poszkodowany musi liczyć się z tym, że pokryte przez ubezpieczyciela zostaną tylko koszty celowe i ekonomicznie uzasadnione.
Poszkodowany nie jest zobowiązany do poszukiwania na lokalnym rynku najtańszych ofert najmu, niemniej jednak w sytuacji w której stawka czynszu najmu będzie znacząco różnić się od stawek obowiązujących na rynku lokalnym istnieje duże prawdopodobieństwo, że zostanie ona zweryfikowana zgodnie ze stawkami obowiązującymi na rynku lokalnym.Również czas najmu nie może być dowolny, w przypadku wystąpienia szkody częściowej poszkodowany może domagać się jedynie zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego poniesionych jedynie w okresie naprawy samochodu, tj. okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu. W związku z powyższym ubezpieczyciel nie może ponosić odpowiedzialności za złą pracę warsztatu naprawczego, który w sposób nieuzasadniony przedłuża czas naprawy.
W przypadku wystąpienia szkody całkowitej ubezpieczyciel zobowiązany jest do zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego poniesionych przez poszkodowanego w okresie, który jest niezbędny do nabycia innego pojazdu, jeżeli odszkodowanie zostało ustalone w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu sprzed zdarzenia, a wartości pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa jest nieopłacalna bądź niemożliwa.
Według orzecznictwa Sądu Najwyższego ubezpieczyciel przy odmowie wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego nie może powoływać się na to, że poszkodowany mógł poruszać się środkami komunikacji publicznej, dodatkowo została odrzucona dopuszczalność pomniejszenia wysokości należnego odszkodowania za tzw. „kilometrówki”.
Warto podkreślić, że odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego nie może być uwarunkowane tytułem własności do rzeczy, uprawnionym może być nie tylko właściciel pojazdu, ale także jego posiadacz, legitymujący się tytułem prawnym do władania rzeczą.
